Тарихи өлкетану мұражайы жаңа мұрағаттармен толықты

Атырау облысы тарихи өлкетану мұражайы жаңа мұрағаттармен толықты. 2015 жылғы қыркүйектің 4-30 аралығында облыстық nарихи-өлкетану мұражайының тапсырысы бойынша «Беғазы-Тасмола» ғылыми-зерттеу орталығы» археологиялық барлау қазба жұмысын жүргізген.

Индер ауданы Құрылыс ауылынан шығысқа 12 шақырым жердегі Борсық қорғандар тобында 16 қорған бар. Қазба жұмысы №4 және №6 қорғандарға жүргізілді. Экспедиция жетекшісі - «Беғазы-Тасмола» ғылыми-зерттеу орталығы» ЖШС директоры, тарих ғылымының кандидаты Арман Бейсенов.

- Қазба барысында қорғандар бұрын тоналғаны анықталды, - дейді Атырау облысы тарихи-өлкетану мұражайының археология ғылыми-зерттеу бөлімінің меңгерушісі Айбек Тұрар. - Өйткені, адам сүйектері, басқа да жәдігерлер сынықтарын қазу кезінде бірқатары топырақтың жоғарғы жағынан табылған. №4 дөңгелек пішінді қорғаннан құрбандық тасы, қыш ыдыс бөлігі, темір қанжар бөліктері табылды. Қорғанды айналдыра ор қазылыпты, диаметрі 40, биіктігі - 1,1 метр.

Бәр қорғанда (№6) екі жерлеу орны ашылып, бірінен қола қазан, қола және темір бұйым сынықтары, сәндік алтын жапсырмалар, алтындалған жіп қалдықтары т.б. жәдігерлер анықталды. Екінші жерлеу орнынан сүйектен жасалған қасық, тас қайрақ, темір пышақ табылды. Жерлеу шұңқырында мәйіттерден басқа құрбандыққа шалынған мал сүйектері анықталған.

Зерттеушілердің ерекше назарын аударған - сыйымдылығы шамамен 100-литрлік тайқазан. Айбек Тұрардың ойынша, тайқазан 2500 жыл бұрын Хазар теңізін мекендеген сарматтар дәуірінікі. Мамандар қазанның бүйірінен 27 тесік тапты. Демек, отбасының басты құндылығы саналатын дүние әдейі бұзылған. Мамандар мұндай қазандар діни-ғұрыптық мақсатта пайдаланылатынын айтады.

Ә.Марғұлан атындағы археологиялық институтының бөлім меңгерушісі, экспедиция жетекшісі Арман Бейсеновтің айтуынша, ескерткіштердің жасы шамамен б. д. д. V-III ғасырларға сәйкес келуі керек.

Қазір қазба бұйымдарының бірқатары Алматыда зерттелуде, толық мағлұмат биыл желтоқсанда белгілі болады.

Нұргүл Сағындыққызы

Суреттер зерттеушілердің мұрағатынан