Бір «Шаңырақ» астында – Атыраудағы отбасылық үлгідегі балалар ауылындағы жағдай туралы

Соңғы айда атыраулықтар (тек атыраулықтар ғана емес) арасында интернеттегі қызу талқыланған тақырыптардың бірі – отбасылық үлгідегі балалар ауылы, ондағы тәрбиешілер мен балалар арасындағы қарыс-қатынас, тұрмыстық және медициналық жағдайлар мен құзырлы органдардың реакциясы туралы жаңалықтар болды, деп жазады Press.kz

- Біз әлеуметтік желілердегі пікір қалдырушылар көтерген ескертулер мен сұрақтарға жауап табуға тырыстық. Сонымен қатар, ескертулер объективті де, болжам мен жорамал тұрғысында да болғанын атап өткен жөн. Сонымен, ресми дереккөздерден не білуге болады?

- Облыстық білім беру басқармасына қарасты «Атырау облыстық отбасы үлгісіндегі балалар ауылы және жасөспірімдер үйі» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны толыққанды жұмысын 2021 жылдың желтоқсан айында жаңа жағдайда - қала шетінде, Жайық өзенінің жағасындағы тыныш ауданда бастады.

Ресми құжаттарда көрсетілгендей, мекеменің міндеті - 3 жастан 18 жасқа дейінгі тәрбиеленушілерден отбасылық тәрбие арқылы өз құқықтары мен мүдделерін қорғай алатын бәсекеге қабілетті тұлғаны қалыптастыру. Мекемеде демалыс бөлмелері, психолог және әлеуметтік педагог кабинеттері бар.

Балалар ауылы 80 балаға есептелген. Ауыл тұрғын жайдан және әкімшілік ғимараттар кешенінен тұрады, жалпы ауданы 4 мың шаршы метрден асады. Тәрбиеленушілер коттедж түріндегі сегіз үйде тұрады. Аумақта акт залы, спорт және хореография залдары, тігін шеберханасы, шығармашылық орталығы (бейнелеу өнері), өзін-өзі тану кабинеттері бар. Аулада футбол және волейбол алаңдары орналасқан. Сондай-ақ монша мен балалар ойын алаңы бар.

Мекемеде барлығы 49 қызметкер бар, олардың 20-сы педагог. Жоғарыда айтылғандай, ауыл 80 оқушыға арналған, бірақ бүгінде мұнда 60 оқушы тұрады (демек, тұрғын үйге қатысты проблемалар жоқ). Әлеуметтік желілерде жарияланғаннан кейін барлық деңгейдегі мемлекеттік органдардың өкілдері балалар ауылына барды. Тексерушілердің айтуынша, балалар мен педагогтар арасында жақсы қарым-қатынас қалыптасқан. Оқушылар Железноводск қаласына (Ставрополь өлкесі, Ресей) барып, санаторийде демалып келді. Айта кету керек, Железноводскідегі курортқа балалар жыл сайын жазғы демалыс кезінде барады.

Балалар ауылының түлектеріне келетін болсақ, олар колледжге түсуге дайындалып жатыр. Биыл алты бала - екеуі 11-сыныпты, төртеуі 9-сыныпты бітірді. Облыстық білім беру басқармасының мәліметі бойынша, Отбасылық үлгідегі балалар ауылында алғаш рет тәлімгерлік жобасы жүзеге асырылуда. Облыстық әкімдік басқармалары мен оларға ведомстволық бағынысты мекемелер жастарды тәрбиелеуге қатысады, талаптарға сәйкес әрбір ұйымға тәрбиеленушілердің бірі бекітілді.

Сонымен қатар, болашақ түлектерге кәсіби бағдар беру бойынша оқыту ұсынылады. Әр мамандық бойынша тренингтер, шеберлік сыныптары өткізіледі. Осылайша балалар өздеріне сәйкес мамандықты таңдай алады. Мысалы, бүгінгі таңда 11-сынып түлектерінің бірі өз еркімен педагогикалық колледждің «Бастауыш білім беру» мамандығын таңдаса, екінші түлек медициналық колледждің «Тіс дәрігері» мамандығын таңдады.

9 сынып бітірген төрт оқушы:

- Сервис колледжінің «Дәнекерлеуші» мамандағын;

- Энергетика колледжінің «Электрші» мамандығын;

- Махамбет көп бейінді ауыл шаруашылығы колледжі «Аспаз» мамандығын;

- Педагогикалық колледждің «Бастауыш білім беру» мамандығын таңдап отыр.

Сондай-ақ, біз әлеуметтік желілерде пайдаланушылар жариялаған түсініктемелерде көрсетілген жағдайлар туралы объективті ақпарат алуға тырыстық. Сонымен, …

- Желіде «Шаңырақ» балалар ауылында балаларға «Аминазин» психотроптық дәрісін беретіні туралы ақпарат тарады.

- Білім басқармасының хабарлауынша, «Шаңырақ» ауылында әртүрлі тұқым қуалайтын және басқа да созылмалы аурулары бар балалар тәрбиеленуде. Оның ішінде үш оқушының мінез-құлқында әртүрлі ауытқулар бар. Дәрігерлердің қорытындысына және медициналық хаттамаға сәйкес тәрбиеленушілердің біріне «Аминазин 50 мг» препараты тағайындалды - күніне екі рет және түнде бір таблетка. Қалған екі оқушыға «Аминазин 50 мг»  препараты тағайындалды - бір түнде бір таблетка. Бүгінгі таңда үш тәрбиеленуші осы препаратты қабылдауды тоқтатты (психиатрдың қараеғаны туралы қосымша хаттама және медициналық тағайындау журналында тіркеу бар).

- Тәрбиешілердің бірі Қасым-Жомарт Тоқаевқа үндеу жазып, жұмыстан заңсыз түрде шығарылғанын мәлімдеді. Әлеуметтік желілерде пікір қалдырушылар: «Мұғалім қандай негізде жұмыстан шығарылды?», - деп сұрады.

- Білім басқармасында түсіндірілгендей, тәрбиеші 2023 жылғы 26 қаңтардағы №03 бұйрыққа сәйкес балалар ауылына жұмысқа қабылданды (бұйрықтың көшірмесі бар). Қазіргі уақытта жоғарыда аталған азамат сотқа заңсыз жұмыстан шығару және оған қысым көрсету туралы талап арыз берді. Сондықтан ол өтінішін қанағаттандыруды және жұмыстан шығару туралы бұйрықты заңсыз деп тануды, сондай-ақ оны бұрынғы жұмысына қайтаруды және мәжбүрлі жұмыстан шығарудың барлық уақыты үшін жалақының барлық сомасын өтеуді сұрайды.

Бұл іс бойынша сот процесі келесі аптада, 20 шілдеде өтеді. Сот шешімі жария етілгенге дейін мемлекеттік органда заң талап еткендей түсініктеме беруден бас тартылады. Балалар ауылы ұжымының 2023 жылғы 12 қаңтардағы кезектен тыс жиналысының хаттамасы, балалар ауылының 2023 жылғы 12 қаңтардағы актісі, Атырау қалалық сотының 2023 жылғы 21 маусымдағы ұйғарымы, келісім комиссиясының 2023 жылғы 26 мамырдағы шешімі және алдағы сот отырысы туралы хабарлама бар.

- Сондай-ақ, түнгі сағат бірде балалар ауылында бөгде адам жүргені туралы бейне жазба кеңінен таралды, ол ғимаратқа қалай кірді? Бұл қаншалықты заңды? Оған сәлем берген адамға қандай шаралар қолданылады? Бөтен адамның балалар ауылында жүргені туралы әлеуметтік желілердегі ақпарат қоғамда резонанс тудырды.

- Осы дерек бойынша бейнежазбадағы жағдай 2023 жылдың 30 маусымында сағат 23:00 шамасында болғаны айтылды. Тәрбиеші ана балалар ауылының басшылығын хабардар етпей, түнде баласын мекемеге өз жауапкершілігімен алып келді. Мән-жайларды анықтау жөніндегі Комиссия жұмысқа кірісті. Нәтижелер жарияланады. Алдын ала айтсақ, бұл анасын көруге келген тәрбиешілердің бірінің ұлы, өйткені тәрбиеші аналар балалар үйінен тәулік бойы кетпейді. Дегенмен, бұл мекеменің ішкі тәртібін бұзу болып саналады. Жауаптылар жауапкершілікке тартылады.

- Әлеуметтік желілерде тәрбиеленушілер дәретханадан су ішуге мәжбүр болды деген ақпарат тарады. Бұл деректер расталды ма?

- Білім беру басқармасының хабарлауынша, тәрбиеленушілерді кәріз суын ішуге мәжбүрлеу туралы мәлімдеме негізсіз. Бұл жағдай бұрын жұмыстан шығарылған қызметкердің жалған арандатуынан туындады. Факт дәлелденген жоқ. Сол бейнежазбада шағым түсірген мекеменің тәрбиеленушісі дәрігердің бақылауында. Оқиға нәтижесінде балалар ауылының психологы өз еркімен жұмыстан шықты. Қазіргі уақытта маман-психолог қызметіне бос жұмыс орны ашылды.

-  «Шаңырақ» отбасылық үлгідегі балалар ауылында қанша бейнебақылау камерасы бар? Жазбалар қанша уақыт сақталады? Балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қандай қосымша шаралар қабылдануда?

- Ресми жауаптарға сүйенсек, балалар ауылында 64 (алпыс төрт) қауіпсіздік камерасы орнатылған. Бейнебақылау камераларының көру аймақтарына ас үй, қасбет, дәліздер, спорт залы, би залы, акт залы, әкімшілік ғимарат, балалар ойын алаңдары, жалпы аула кіреді. Қазіргі уақытта қосымша 40 камераны қосу және ескі камераларды жаңасына ауыстыру жұмыстары жүргізілуде.

 «Бұрын қолданылған камералар 2016 жылы сатып алынып, бүгінде олардың қызмет ету мерзімі аяқталды. «ІT Group» ЖК директорының ұсынысы бойынша камералардың жазбаларын сақтау ұзақтығы - отыз күн, алайда қатты дискінің тозуын ескере отырып, жазба он күн ғана сақталуы мүмкін. Сондықтан ескі камераларды жаңасына ауыстыру жоспарланып отыр. Сондай-ақ балалардың қауіпсіздігі үшін мекемені тәулік бойы күзететін «Атырау-Витязь» ЖШС-мен шарт жасалды», - делінген білім беру басқармасының жауабында.

- Әлеуметтік желі қолданушылары өз пікірлерінде бейнежазбасы интернетте тараған балалар үйінің тәрбиеленушісі туралы сұрақ қойды. Оның жағдайы қалай? Психологтар баламен жұмыс істей ме?

- Мемлекеттік орган өкілдерінің айтуынша, балалар ауылы тәрбиеленушісінің қатысуымен әлеуметтік желілерде таратылған бейнежазба мұрағат болып есептеледі. Бүгінгі таңда бұл оқушының жағдайы қанағаттанарлық, тәртібі жақсы. Қазір ол колледжге түсуге дайындалып жатыр. Тәрбиеші анасымен көп уақыт өткізеді. Жасөспіріммен мамандар жұмыс істейді (психолог, т.б.). Оның денсаулық жағдайы мекеме медбикесінің үнемі бақылауында. Жасөспірімнің мінезі ашық, басқа отбасылардың балаларымен жақсы қарым-қатынаста.

Бірақ тәрбиеленушінің бейнежазбасын желіде тарату оның психологиялық жағдайына және мекеменің басқа тәрбиеленушілеріне теріс әсер ететіндігін айта кету керек.