Мемлекет басшысы көтерген мәселе – көлік-логистика жүйесін түбегейлі жаңғыртудың нақты және уақтылы бағыты. Бүгінгі таңда Қазақстан арқылы өтетін транзиттік жүк тасымалының әлеуеті зор. Дегенмен, шекара маңындағы қызмет сапасы мен цифрлық инфрақұрылымның әлсіздігі осы мүмкіндікті толық пайдалануға кедергі келтіріп отыр. Президент айтқандай, контейнерлік тасымал үлесі бар болғаны 7 пайыз болуы – бұл салада жүйелі өзгеріс қажет екенін көрсетеді.
Менің тәжірибемде көріп жүргенім — тасымалдау кезінде құжат рәсімдеудің күрделі әрі ұзақ болуы, кейде интернеттің әлсіздігі немесе түрлі платформалардың үйлеспеушілігі жүк тасымалдаушыларға үлкен қиындық туғызады. Бұл мәселені шешудің жолы – Мемлекет басшысы атап өткен Smart Cargo секілді бірыңғай цифрлық жүйені енгізу. Егер бұл жүйе нақты әрі тиімді жұмыс істейтін болса, тасымалдау үдерісі айтарлықтай жеңілдеп, уақыт пен қаржы үнемделеді.
Сонымен қатар «Сексеуіл–Бейнеу» жолының құрылысын тездету туралы тапсырма да ерекше маңызды. Бұл бағыт – еліміздің батыс өңірі үшін стратегиялық дәліз. Атырау, Маңғыстау, Батыс Қазақстан облыстары арқылы өтетін бұл жол Қытай мен Еуропаны жалғайтын жаңа логистикалық артерияға айналады. Мұндай жобалар іске қосылған кезде өңірлік бизнеске де серпін беріледі, жаңа жұмыс орындары ашылады, жүк айналымы артады.
Шекара бекеттерінің инфрақұрылымын жаңарту да – өзекті мәселе. Кейбір өткізу пункттері әлі күнге дейін ескі үлгімен жұмыс істейді. Интернеттің әлсіздігі мен қағазбастылықтың кесірінен жүк көліктері сағаттап, кейде тәулік бойы кезекте тұрады. Бұл – ел беделіне де, экономикалық тиімділікке де кері әсер етеді. Сондықтан Президент тапсырғандай, шекара маңындағы қызмет сапасын жақсарту – тек логистикалық емес, мемлекеттік бедел мен сенімділіктің де мәселесі.
Меніңше, бұл саладағы реформаларға тек Үкімет пен министрліктер ғана емес, аймақ әкімдіктері де белсене атсалысуы керек. Өйткені көлік дәліздері тек ел астанасынан басқарылмайды — олардың тиімділігі өңірлердегі нақты жұмысқа байланысты. Әсіресе Атырау секілді мұнайлы әрі транзиттік маңызы зор аймақтарда жол сапасы, сервистік инфрақұрылым мен цифрлық қолжетімділік бірінші кезекте қаралуы тиіс.
Президент Тоқаевтың бастамасы көлік саласын жаңа деңгейге көтеруге бағытталған нақты бағдарлама деп білемін. Ендігі міндет — осы тапсырмаларды дер кезінде және сапалы орындау. Егер бұл шаралар толық жүзеге асса, Қазақстанның транзиттік әлеуеті еселеп артып, еліміз Еуразия кеңістігіндегі ең ірі көлік хабтарының біріне айналары сөзсіз.
Бағыт Меңдешев,
көлік саласының ардагері