Зиянды жәндіктермен күресу проблемасына ғылыми көзқарас қажет дейді мамандар.
Қолда бар техникалық мүмкіндіктерден басқа, зиянды жәндіктермен күресу проблемасына ғылыми көзқарас қажет, дейді қала көшелері мен жарамды ауылдық округтерді өңдеумен айналысатын компания. Осы жылы Атырауда масалардың дезинсекциясы бойынша жұмысқа бірнеше фактор әсер етті. Қалалық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы бөлімінің сектор меңгерушісі Темірлан Әубәкіровтің айтуынша, осы мақсатта қалалық әкімдік жыл сайын ашық электрондық конкурс өткізеді. Биыл қала аумағы мен қала маңындағы ауылдық округтерде дезинсекция жүргізу жұмыстары әдеттегіден кеш басталды. Алайда мұның объективті тұрғыдан себептері болды. Мысалы, ашық электрондық конкурсқа екі компания қатысты. Олардың әрқайсысының конкурс нәтижелеріне шағымдануға заңды құқығы бар -олардың бірі осы құқықты пайдаланды. Мұндай жағдайларда заңнамада белгілі бір рәсімдер қарастырылған, оларды орындау үшін де уақыт қажет. Сондықтан байқаудың жеңімпазы тек мамыр айында ғана анықталды. «2021 жылы байқау жеңімпазы наурыз айында анықталып, 27 наурызда көп қабатты тұрғын үйлердің, ерік Мостовая, «Тухлая балка» және «Квадрат» алаңдарының ашық су қоймалары мен жертөлелерін улау жұмыстары басталды. Яғни, масалардың личинкалары жойылды. Ал биылғы жылы тендердің ұзаққа созылуына байланысты өңдеу жұмыстары тек мамыр айында басталды – жоспарланған мерзімнен бір жарым ай өткен соң, яғни масалар болған кезде», деді Т.Әубәкіров. Оның түсіндірмесін «AG Disinfection Services» ЖШС директоры Нұрлыбек Ахмедияров толықтырды. 64 миллион келісімшарт жасалды, конкурс рәсімінің кеш өткізілуінен бөлек, қосымша екі фактор әсер еткенін атап өтті. Бұл ұзақ жауған жаңбырдан кейін көктемде ылғалдың мол болуы, сондай-ақ, өзендегі су тасқынынан қалған су қоймалары. Сондай-ақ, қаланың өзі теңізге жақын жерде орналасқанын да естен шығармау қажет, онда бүкіл жағалау тығыз қамыспен жабылған. Теңізден жел соққанда, масалардың ордасы сол жерден қала мен қала маңындағы ауылдық округтерге көшеді. «Сонымен қатар, масалардың тіршілік ету қабілеті өте жоғары және олар уға бейімделе алатындығын ескеру керек. Қазір дамыған елдердегідей химиялық өңдеуден биологиялық өңдеуге көшетін уақыт жетті деп санаймын. Бірақ, бұл үлкен қаржылық шығындарды ететін процесс. Сондай – ақ, біздің жағдайда авиацияны пайдалана отырып өңдеуді қолдану мүмкіндігі жоқ, бұл да үлкен шығын», дейді Н.Ахмедияров. Қалалық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімі өкілінің айтуынша, мысалы, ауылдық округтерде бұл жұмыстарға ауыл әкімдіктерінің өкілдері мен жергілікті тұрғындар да қатысады. Олар дезинсекция машиналарында бірге шығып, бақылайды. Күн сайын алдын ала бекітілген кесте мен маршрут бойынша алты бірлік техника шығады. Жұмыстар кешкі және түнгі уақытта – сағат 20.00-ден 02.00-ге дейін жүргізіледі. Осы уақыт аралығында шамамен 18-19 тонна ерітінді қолданылады. Көліктің алғашқы рейстері қала маңындағы ауылдық округтерге жасалады. Содан кейін екінші рейс қала орталығындағы көшелерді өңдейді, ал үшінші рейс шет аймақтарға барады. Әрбір дезинсектор-жүргізушінің қолында өңдеу кестесі мен бағыты болады. «AG Disinfection Services» ЖШС директоры Нұрлыбек Ахмедияровтың айтуынша, компанияның бастамасымен Атырауға Алматы қаласынан генетика және физиология ғылыми-зерттеу институтының мамандары шақырылды. Жақын күндері биология ғылымдарының кандидаты Мұхтар Байжанов келеді деп күтілуде. Ол Атырауда бірнеше күн болып, жағдайды зерттейді, содан кейін масалармен күресу үшін өз ұсыныстарын береді.