Экономикалық зерттеу институтының 2022 жылғы қорытындысы бойынша 25 қала арасында өмір сапасының ұлттық рейтингі шықты. Рейтинг “экономика мен бизнес”, “адам ресурсы” және “инфраструктураны” қамтиды деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі.
89 көрсеткіш талданды. Оның 53-і статистика бойынша сараланса, қалғаны халық арасындағы сауалнама нәтижесінде белгілі болды.
Жалақы бойынша жоғары көрсеткіштер елдің өнеркәсіптік моноқалаларында, елдің батыс өңірлерінің облыс орталықтарында, сондай-ақ Астана мен Алматыда байқалады.
Қымбаттылық индексі бойынша төменгі күнкөріс деңгейі тоғыз қалада байқалды: Жаңаөзен, Астана, Риддер, Степногорск, Алматы, Екібастұз, Балқаш, Өскемен және Атырау.
Түркістан, Ақтөбе, Орал, Петропавл, Тараз қалаларында өмір сүру арзанырақ болды. Мысалы, Түркістандағы күнкөріс деңгейі Жаңаөзенмен салыстырғанда 1,5 есе арзан.
Жалдамалы жұмыскерлер санына қатысты жұмыссыздықтың ең жоғары көрсеткіші Түркістан қаласында, ең төмен көрсеткіш Жаңаөзенде.
Егер біз 1990 жылды бөлу сызығы ретінде алсақ, онда 1990 жылға дейін салынған үйлердің орташа үлесі 55,2%-ға тең.
Мұндай үйлердің ең көп үлесі Степногорск, Риддер, Қарағанды, Балқаш, Өскемен қалаларында байқалады. Ескі үйлер Жаңаөзен, Атырау, Қызылорда, Ақтау және Түркістан қалаларында сирек кездеседі.
2021 жылғы статистика деректеріне сәйкес, Астана және Ақтау қалаларында бір адамға 30 шаршы метрден келеді. Орташа есеппен 25 қала бойынша, бір адамға 24,9 шаршы метрден келеді. Тұрғын үйдің шаршы метрі бойынша бес қалада аз. Олар – Семей, Степногорск, Тараз, Петропавл, Сәтбаев.
Сумен жабдықтау жағдайы – 98,2%. 15 қалада қауіпсіздік Алматы бойынша сумен қамтамасыз ету – 100%. Алайда қала әкімдігінің мәліметінше, қалада 40 мыңнан астам адам суды әкелуге мәжбүр. Жаңаөзенде сумен қамтамасыз ету деңгейі ең төмен – 61,8%.
Бизнес ірі қалаларда шоғырланған. Шағын және орта субъектілері шығаратын өнімнің жартысынан көбі төрт агломерация орталығына тиесілі. Бұл төрт агломерация – Астана, Алматы, Ақтөбе және Шымкент. Бұл қалаларда жұмыс істеп тұрған ШОБ субъектілерінің едәуір бөлігі (34,1 пайызы) шоғырланған.
2022 жылдың қорытындысы бойынша қала халқының өсімінің үштен екісі еліміздің үш мегаполисіне тиесілі.
Елорда мен республикалық маңызы бар қалаларға әлеуметтік инфрақұрылымды дамытуға, қалалық қызметтер қызметінің тиімділігін арттыруға баса назар аударылды.